کد مطلب:36667 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:136
بسم الله الرحمن الرحیم و لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم و صلی الله علی سیدنا محمد و آله اجمعین. سخن ما در باب رزق بود و از سخنان امیرالمومنین (ع) به فرزندشان امام حسن (ع) این مطالب را خواندیم كه عمر و حیات خود را صرف جمع آوری مال برای دیگران نكن، دیگران رزق خود را دارند. اگر هم درمی آوری، در حیات خود انفاق كن و خازن دیگران مباش. صدقه دادن، بدل كردن رزقی است به رزقی دیگر. و رزق دوگونه است: رزقی كه طالب توست و رزقی كه تو طالب آن هستی. كوشیدیم تا در باب مفهوم رزق توضیح مقتضی بدهیم. اجمالا گفتیم كه مطابق سخنان امیرالمومنین (ع) و سایر پیشوایان دین، رزق آدمی ثابت است و اگر انسان این نكته را بفهمد و باور كند، هم سود خواهد برد و هم آسودگی [صفحه 204] و راحتی نصیبش خواهد شد.[1] و چنانكه ایشان خود در جای دیگر گفته اند: اعلموا علما یقینا ان الله لم یجعل للعبد و ان عظمت حیلته و اشتدت طلبته و قویت مكیدته اكثر مما سمی له فی الذكر الحكیم و لم یحل بین العبد فی ضعفه و قله حیلته و بین ان یبلغ ما سمی له فی الذكر الحكیم. و العارف لهذا العامل به اعظم الناس راحه فی منفعه. و التارك له الشاك فیه اعظم الناس شغلا فی مضره. و رب منعم علیه مستدرج بالنعمی و رب مبتلی مصنوع له بالبلوی. فزد ایها المستنفع فی شكرك و قصر من عجلتك، وقف عند منتهی رزقك. (كلمات قصار، 273) به یقین بدانید كه خدا بنده اش را- هر چند چاره اندیشی اش نیرومند بود و جستجویش به نهایت و قوی در ترفند- بیش از آنچه در ذكر حكیم برای او نگاشته مقرر نداشته و بنده ی ناتوان و اندك حیله را منع نفرماید كه در پی آنچه او را مقرر است برآید و آنكه این داند و كار بر وفق آن راند، از همه مردم آسوده تر بود و سود بیشتر برد و آنكه آن را واگذار و بدان یقین نیارد دل مشغولی اش بسیار است و بیشتر از همه زیانبار و بسا نعمت خوار كه به نعمت فریب خورد و سرانجام گرفتار گردد و بسا مبتلا كه خدایش بیازماید تا بدو نعمتی عطا فرماید. پس ای شنونده سپاس افزون كن و شتاب كمتر و بیش از آنچه تو را روزی است انتظار مبر![2]. سر مطلب این است كه آدمیان معمولا فقط اموال خود را رزق خود [صفحه 205] می شمارند و كوششهایشان را كه صرف افزایش این رزق می شود، به حساب روزی منظور می دارند، لذا به آسانی معنای ثابت بودن رزق و تضمین شدگی آن را فهم نمی كنند. در حالی كه عموم نعمتهایی كه از آن بهره مندیم (استعدادها، امكانات درونی و بیرونی، عمر، علم، سلامت و غیره) همه جزو رزق به شمار می آیند و مجموعه ی این رزقها برای هر كس مقدار معینی است. معنای رزق ثابت همین است. البته رزقها به یكدیگر تبدیل می شوند و این تبدیل این توهم را به وجود می آورد كه میزان رزق تغییر می كند. در حالی كه انسان پاره ای از رزق خود را صرف می كند تا پاره ای دیگر از آن را بستاند، بنابراین در مجموع میزان رزق تغییری نمی كند، اما شكل و نوع آن تغییر می كند. به هر حال انسان با تواناییهای محدودی به دنیا می آید و به همان اندازه كه مقدر است می تواند رزقی را به رزق دیگر تبدیل كند. ارزاق هم ثابت اند هم متفاوت.
درس سی و یكم 69/9/30
صفحه 204، 205.
علت عدم تساوی رزق مردم
انسان باید بیش از طلب رزق پروای عدم اسراف داشته باشد
رزق بیشتر نشانه ی محبوبیت نزد خداوند نیست
شرط محبوبیت نزد خداوند تقوا است
دین، بشر را به مصرف زیاد نعمتهای دنیا ترغیب نمی كند
معنای تقدیر رزق و ثابت بودن آن
نحوه مصرف رزق هم مهم است
بهترین رزقها، رزقهای ماندنی و زوال ناپذیرند